Linux 6.14 yangi versiyasida yarim million qator kod o‘zgartirildi!
Texnologiya olami yana bir muhim yangilik bilan boyidi – Linux 6.14-rc1 versiyasi rasmiy ravishda e’lon qilindi! Linux yadrosi asoschisi Linus Torvalds ushbu versiyaning birinchi sinov versiyasini (Release Candidate – RC) e’lon qilib, yangi versiya ustida olib borilgan ikki haftalik faol ish yakunlanganini ma’lum qildi.
Bu versiya odatdagidan biroz kichikroq hajmga ega bo‘lib, bu holat bayram mavsumida ishlab chiqish jarayoni sekinlashgani bilan izohlanadi. Shunga qaramay, 500,000 dan ortiq kod satrlari o‘zgartirilgan, 10,000 dan ortiq commit (o‘zgarishlar) amalga oshirilgan, lekin 9,300 merge (birlashtirish) bu statistikaga kiritilmagan. Bu, avvalgi yirik yangilanishlarga qaraganda hajm jihatidan kichikroq bo‘lsa ham, o‘zining muhim ahamiyatini saqlab qolgan.
Torvaldsning so‘zlariga ko‘ra, ushbu versiya nisbatan ixcham bo‘lsa ham, tarkib jihatidan barqaror va muhim yangilanishlarni o‘z ichiga oladi:
🛠 Kodning yarmidan ko‘pi drayverlarga bag‘ishlangan, bu esa apparat moslashuvchanligi va unumdorligini oshirishga qaratilgan.
📂 Fayl tizimlari bo‘yicha katta yangilanishlar, jumladan Btrfs, XFS, GFS2, F2FS va NTFS3 tizimlarida o‘zgarishlar joriy etilgan.
🌍 Tarmoq infratuzilmasi takomillashtirilgan, xususan BPF (Berkeley Packet Filter) mexanizmi, NFS mijoz-server yangilanishlari va umumiy tarmoq xatolarini tuzatish ishlari amalga oshirilgan.
🔒 Xavfsizlik choralari mustahkamlangan, SELinux va boshqa xavfsizlik modullari bo‘yicha muhim yaxshilanishlar kiritilgan.
⚙ Arxitektura yangilanishlari, ayniqsa x86 platformasi uchun RAS (Ishonchlilik, Mavjudlik va Xizmat ko‘rsatish), SEV (Secure Encrypted Virtualization) xavfsizlik texnologiyalari va mikrokod yuklovchi takomillashtirilgan.
🔌 Yangi apparat qo‘llab-quvvatlanishi kengaytirildi, ARM arxitekturasi asosidagi SoC (System-on-Chip) platformalarida, shuningdek, RISC-V uchun muhim yaxshilanishlar amalga oshirildi.
Torvalds ushbu versiya nisbatan kichik bo‘lgani sababli barqarorlashtirish jarayoni ham silliq kechishini ta’kidlab o‘tdi:
«Kichikroq versiya, ehtimol, barqarorlashtirish bosqichida ham muammosiz jarayonni ta’minlaydi. Buni vaqt ko‘rsatadi.»
Hozirda Linux 6.14-rc1 ishlab chiquvchilar va ilg‘or foydalanuvchilar uchun sinovdan o‘tkazish uchun tayyor holatda. Ular o‘z tajribalarini baham ko‘rish orqali yakuniy versiyaning yanada mukammal bo‘lishiga hissa qo‘shishlari mumkin.
Agar barcha bosqichlar odatdagidek kechsa, Linux 6.14 ning yakuniy versiyasi 2025-yil mart oyining oxiriga kelib chiqarilishi kutilmoqda. Bunda Linus Torvalds versiyaning barqarorligini oshirish uchun nechta qo‘shimcha Release Candidate (RC) versiyalarini chiqarishiga bog‘liq bo‘ladi.
Linux 6.14 rasmiy versiyasini sinab ko‘rmoqchi bo‘lsangiz, uning tarball faylini Linux yadrosi rasmiy veb-saytidan yuklab olishingiz mumkin!
