2025-yilda 10 ta eng yaxshi veb ilovalarni himoya qilish vositasi Web Application Firewall (WAF)

Veb ilovalar xavfsizligi bugungi kunda juda muhim masalaga aylangan. Kiberxavflar tobora murakkablashib borayotgan sharoitda, veb ilovalarni himoya qilish uchun maxsus yechimlar talab qilinmoqda. Web Application Firewall (WAF) – bu veb ilovalarni xavfli HTTP/S trafigidan himoya qilish uchun ishlatiladigan maxsus xavfsizlik tizimi. U OSI modelining 7-qatlami, yaʼni ilova qatlamida faoliyat koʻrsatadi va foydalanuvchilar bilan veb ilova oʻrtasida teskari proksi (vositachi) rolini oʻynaydi. WAF kiruvchi soʻrovlarni va veb ilovadan chiqadigan javoblarni diqqat bilan tekshiradi, shu orqali zararli harakatlarni aniqlaydi va ularni bloklab, ilovani himoya qiladi. Boshqacha qilib aytganda, WAF veb ilovangizni kiberhujumlardan himoyalash vazifasini bajaradi.

WAF qanday ishlaydi?

WAF HTTP/S trafigini oldindan belgilangan qoidalar yoki xavfsizlik siyosatlari asosida diqqat bilan tekshiradi va zararli harakatlarni aniqlaydi. Quyida WAFning asosiy ishlash tamoyillari tushuntirilgan:

  1. Trafikni tekshirish: WAF HTTP metodlarini (masalan, GET, POST), sarlavhalarni, soʻrov satrlarini va soʻrov tanalarini shubhali faoliyat uchun tekshiradi.
  2. Filtrlash modellari:
    • Salbiy xavfsizlik modeli: Maʼlum zararli naqshlar yoki imzolar bloklanadi.
    • Musbat xavfsizlik modeli: Faqat maʼlum qonuniy trafikga ruxsat beriladi, anomalyalar esa qatʼiy tekshiriladi.
  3. Real vaqtda bloklash: Zararli soʻrovlar veb serverga yetib borishidan oldin bloklanadi, qonuniy trafik esa oʻtkaziladi.
  4. Maʼlumotlarni himoya qilish: WAF shaxsiy yoki maxfiy maʼlumotlarning noqonuniy oqib ketishining oldini olish uchun veb ilovadan chiqadigan javoblarni tahlil qiladi va zararli yoki noqonuniy maʼlumotlarni yashirishi yoki toʻliq bloklashi mumkin. Bu orqali foydalanuvchilar maʼlumotlarining xavfsizligi taʼminlanadi va maʼlumotlar oqib ketishining oldi olinadi.
  5. Joylashtirish rejimlari: WAF odatda teskari proksi sifatida joylashtiriladi, shuning uchun barcha trafik WAF orqali oʻtadi va tekshiriladi.

WAF turlari

WAFlar ularning joylashtirish usuli va muhitiga qarab quyidagi turlarga boʻlinadi:

  1. Tarmoq asosidagi WAF:
    • Tashkilotning tarmogʻida apparat qurilmalari sifatida joylashtiriladi.
    • Past kechikish va kengaytirish imkoniyatini taqdim etadi, lekin jismoniy jihozlar va texnik xizmat koʻrsatish uchun katta sarmoya talab qiladi.
  2. Xost asosidagi WAF:
    • Individual serverlar yoki virtual mashinalarga oʻrnatiladigan dasturiy taʼminot.
    • Nozik boshqaruv va moslashtirish imkoniyatlarini taqdim etadi, lekin mahalliy resurslarni ishlatadi va amalga oshirish qiyin boʻlishi mumkin.
  3. Bulut (Cloud) asosidagi WAF:
    • Uchinchi tomon provayderlari tomonidan taqdim etiladi, kengaytirish va oson joylashtirish imkoniyatlarini taqdim etadi.
    • Xarajatni tejash va avtomatik yangilanishlar bilan birga, tashqi boshqaruvga tayanadi.

WAFdan foydalanishning afzalliklari

  • OWASP Top 10 zaifliklariga qarshi himoya: SQL inʼektsiyasi, XSS va buzilgan kirish nazorati kabi muhim tahdidlardan himoya qiladi.
  • Qonuniy talablarga moslik: PCI DSS kabi reglament talablariga rioya qilishga yordam beradi.
  • Kengaytirish imkoniyati: Bulut (Cloud) asosidagi WAFlar trafik hajmining oʻzgarishiga moslashadi.
  • Qoʻshimcha xavfsizlik qatlamlari: Intrusion Prevention Systems (IPS) kabi boshqa xavfsizlik vositalarini toʻldiradi.

Kiberxavfsizlik sohasidagi ekspertlar hamda tahlilchilarning fikrlariga ko’ra 2025-yilning 10 ta eng yaxshi WAF yechimlari quyidagilar

  1. Cloudflare WAF: OWASP Top 10 zaifliklariga qarshi himoya qiluvchi, real vaqtda tahdidlarni aniqlash va bartaraf etish imkoniyatiga ega global bulut (Cloud) WAF.
  2. Imperva Cloud WAF: Avtomatik xavfsizlik yangilanishlari bilan birga keng doiradagi veb ilova tahdidlariga qarshi himoya.
  3. F5 Advanced WAF: Botlardan himoya, DDoS himoyasi va API xavfsizligi kabi ilgʻor xavfsizlik xususiyatlarini oʻz ichiga oladi.
  4. AppTrana Managed WAF: Toʻliq boshqariladigan WAF xizmatlari, integratsiyalangan xavf asosidagi himoya va doimiy monitoring.
  5. AWS WAF: AWS xizmatlari bilan integratsiyalangan, kengaytiriladigan WAF yechimi.
  6. Akamai Kona Site Defender: DDoS himoyasi va veb ilova xavfsizligini birlashtirgan korporativ darajadagi WAF.
  7. Fortinet FortiWeb: AI asosidagi tahdidlarni aniqlash va veb ilova zaifliklariga qarshi himoya qiluvchi apparat va virtual yechimlar.
  8. Barracuda Web Application Firewall: Real vaqtda himoya, integratsiyalangan DDoS himoyasi va ilgʻor tahdidlar maʼlumotlari.
  9. Sucuri WAF: Hakerlik va DDoS hujumlaridan himoya qiluvchi, bulut (Cloud) asosidagi WAF.
  10. Azure WAF: Microsoftning bulut (Cloud) asosidagi WAF yechimi, veb tahdidlardan himoya qilish va moslashtiriladigan xavfsizlik qoidalari.

Eng yaxshi WAF yechimlarining xususiyatlari

WAF YechimiAsosiy Xususiyatlar
Cloudflare WAF1. DDoS hujumlarini bartaraf qilish
2. Faollik jurnali
3. Manba boʻyicha eng yirik hodisalar
4. Xizmat boʻyicha hodisalar
5. Hodisalar xulosasi
Imperva Cloud WAF1. RASP (Runtime Application Self-Protection)
2. API Xavfsizligi
3. Ilgʻor Bot Himoyasi
4. DDoS Himoyasi
5. Hujumlar tahlili
F5 Advanced WAF1. Keng qamrovli F5 veb ilova xavfsizligi
2. Qonuniy talablarga moslikni osonlashtirish
3. Virtualizatsiyalangan va shaxsiy bulutlar (Cloud) uchun moslashuvchan joylashtirish
4. Oʻgʻirlangan hisob maʼlumotlarini himoya qilish
AppTrana Managed WAF1. Tez va oson sozlash
2. Botlardan faol himoya
3. Oʻrnatilgan qoidalar toʻplami
4. Moslashtirilgan qoidalar toʻplami
5. Keng qamrovli tahdidlarni qamrab olish
AWS WAF1. Zararli botlarni bloklash
2. Umumiy zaifliklarga qarshi himoya
3. REST API
4. Aqlli tahdidlarni bartaraf qilish
Akamai Kona Site Defender1. Yuqori moslashuvchanlik
2. Nol soniyali SLA
3. Amaliy tahlillar
4. API aniqlash va xavfsizlik
5. Moslashuvchan boshqaruv
Fortinet FortiWeb1. Veb ilova xavfsizligi
2. Botlardan himoya
3. API aniqlash va himoya
4. SOC operatsiyalari
5. Qonuniy talablarga moslik
Barracuda WAF1. Bulutga (Cloud) moslashgan
2. DevOps uchun mos
3. Mobil ilovalarni himoya qilish
4. Yomon botlarni toʻxtatish
5. Veb hujumlar va DDoSdan himoya
Sucuri WAF1. Virtual yamalar va qattiqlashtirish
2. DDoS hujumlarini bloklash
3. Himoyalangan sahifalar
4. IP roʻyxatiga kiritish
5. Ilova profilini yaratish
Azure WAF1. Oson sozlash
2. REST API qoʻllab-quvvatlash
3. Xavfsizlik va tahlilni yaxshilash
4. Chegara xavfsizligi va ishlashni optimallashtirish

Veb ilovalarni himoya qilish bugungi kunda juda muhim vazifaga aylangan boʻlib, WAF yechimlari kiberhujumlardan himoya qilish, maʼlumotlarni saqlash va qonuniy talablarga rioya qilishda muhim rol oʻynaydi, 2025-yil uchun eng yaxshi WAF yechimlari orasida Cloudflare, Imperva, F5, AWS kabi yirik provayderlar mavjud boʻlib, ularning har biri oʻzining kuchli tomonlari va imkoniyatlariga ega, shuning uchun tashkilotning ehtiyojlariga mos yechimni tanlash, uni yangilab turish va boshqa xavfsizlik vositalari bilan integratsiyalash muvaffaqiyatli himoya qilishning kalitidir.

Skip to content