2024-yilning eng yaxshi top 5 ta tarmoq trafigini tahlil qilish vositalari
Zararli dasturlar tarmog’ini tahlil qilish kiberxavfsizlik jamoalariga uning xatti-harakatlarini tushunishga, kelib chiqishini aniqlashga va maqsadli tizimlarni aniqlashga yordam beradi. Tarmoq trafigini tahlil qilish orqali tahlilchilar zararli dasturlar bilan bog’liq bo’lgan aloqalarni ko’rishlari, boshqaruv serverlari bilan o’zaro aloqasini aniqlashlari va ma’lumotlar qanday o’g’irlanayotganini yoki tarqalayotganini tushunishlari mumkin. Bu jarayon, zararli dasturlarni aniqlash va ular bilan kurashishda muhim ahamiyatga ega bo’lgan vositalar orqali amalga oshiriladi. Mazkurtop 5 ta vosita SANS va OWASP xulosalariga asosan tanlangan. SANS (System Administration, Networking, and Security Institute) va OWASP (Open Web Application Security Project) tashkilotlari, kiberxavfsizlik sohasida ilg’or tajribalar va metodologiyalarni ishlab chiqqan bo’lib, ular tomonidan belgilangan tahlil usullari va vositalar zararli dasturlarni aniqlash va tarmoq xavfsizligini ta’minlashda samarali deb topilgan. Ushbu vositalar, tarmoq trafigini tahlil qilish orqali zararli dasturlarni aniqlash va ularning xatti-harakatlarini tushunishda yordam beradi, bu esa tizim xavfsizligini yaxshilashga olib keladi.
1. Paket Tahlilchisi (Packet Analyzer)
Paket tahlilchilari, yoki «packet sniffers», tarmoq orqali harakatlanayotgan paketlarni ushlash va tekshirish imkonini beradi. Ushbu vosita, infektsiyalangan tizimdan kelayotgan barcha ma’lumotlarni ko’rib chiqishga yordam beradi, shu jumladan zararli dastur boshqaruv serverlari bilan qanday aloqaga kirishini, qanday ma’lumotlarni o’g’irlayotganini yoki tarmoq bo’ylab tarqalayotganini tushunish mumkin. Paketlarni kuzatib borish orqali, masalan, foydalanuvchi ma’lumotlari va cookies fayllari kabi o’g’irlangan ma’lumotlarni aniqlash mumkin.
Tarmoq oqimi oynasida har bir ulanish uchun ma'lumot almashishining ochilishi
Masalan, ANY.RUN kabi vositalarda tarmoq oqimi oynasi har bir ulanish uchun batafsil ma’lumot taqdim etadi. Bu orqali tahlilchilar tarmoq trafigini va paket tarkiblarini ko’rishlari mumkin. Olingan va yuborilgan paketlar ranglar bilan ajratilgan bo’lib, bu zararli dastur xatti-harakatlarini kuzatishni va tahlil qilishni osonlashtiradi.
2. Suricata IDS (Intrusion Detection System)
Suricata — bu tarmoq trafigini kuzatib boradigan va intruziya aniqlash, tarmoq xavfsizligini monitoring qilish va paketlarni ushlash imkoniyatlariga ega bo’lgan ochiq manba IDS (Intruziya aniqlash tizimi).
ANY.RUN sandbox ichida Suricata qoidasi ishga tushishi
Suricata tarmoq trafigida mavjud bo’lgan hujumlar naqshlarini tekshiradi va shubhali faoliyatni aniqlaydi, bu esa zararli dasturlar xatti-harakatlarini aniqlashda yordam beradi. ANY.RUN kabi xizmatlarda, Suricata paket va oqim ma’lumotlarini tahlil qilib, shubhali faoliyatni aniqlaydi, bu esa tahlilchilarga potentsial tahdidlarga tezda javob berishga imkon yaratadi. Bu tizim tarmoqda sodir bo’layotgan xavfli yoki shubhali harakatlarni tezda aniqlash va bartaraf etishda foydalidir.
3. MITM Proxy (Man-in-the-Middle Proxy)
Zararli dasturlar analitiklari uchun shifrlangan trafikni ochish juda muhim, chunki bu ularning hujum metodlarini va ma’lumotlarni o’g’irlayotgan yo’nalishlarini aniqlashga yordam beradi. MITM Proxy — bu tarmoqdagi HTTPS trafigini ushlab qolish va dekriptirovka qilish imkonini beruvchi vosita.
VM sozlamalarida MITM Proxy-ni bir marta bosish bilan yoqish imkoniyati
Bot token va chat_id
MITM Proxy vositasi zararli dastur va boshqaruv serverlari o’rtasidagi HTTPS so’rovlarini ushlaydi va ularni dekriptirovka qiladi, bu esa analitiklarga shifrlangan ma’lumotlarni o’qib, o’g’irlangan yoki zararli ma’lumotlarni aniqlash imkonini yaratadi. Masalan, ANY.RUN kabi xizmatlarda, MITM Proxy funktsiyasi tahlilchilarga dekriptirovka qilingan trafikni ko’rish va har bir aloqaning tafsilotlarini tahlil qilish imkonini beradi. Bu jarayon shifrlangan ma’lumotlar, masalan, IP manzillari, URL manzillari yoki o’g’irlangan maxfiy ma’lumotlarni aniqlashda juda foydalidir.
4. PCAP Extractor (PCAP faylini ekstraktsiya qilish)
PCAP Extractor — bu zararli dastur tahlili jarayonida tarmoq trafigi ma’lumotlarini saqlash uchun ishlatiladigan vosita. PCAP (Packet Capture) fayllari infektsiyalangan tizim bilan uning tashqi aloqalari o’rtasidagi har bir paketni to’plab saqlaydi.
ANY.RUN ichida PCAP ma'lumotlarini yuklab olish
Masalan, ANY.RUN kabi vositalarda, PCAP Extractor barcha tarmoq trafigini yig’adi, shu jumladan HTTP so’rovlari, DNS so’rovlar va boshqaruv serverlari bilan aloqalarni. Bu ma’lumotlarni offline tahlil qilish yoki boshqa dasturlarda tekshirish mumkin. Tahlilchilar bu ma’lumotlarni qayta ishlash orqali zararlangan tizimning tarmoqdagi barcha aloqalarini, shu jumladan foydalanuvchi ma’lumotlari va boshqaruv serverlari bilan bog’lanishni o’rganishlari mumkin.
5. Zararli Dasturlarni Sinovdan O’tkazish Muhiti (Malware Sandbox)
Zararli dasturlarni sinovdan o’tkazish muhiti — bu xavfsiz va izolyatsiya qilingan virtual muhit bo’lib, unda zararli dasturlarni tahlil qilish va ularning xatti-harakatlarini o’rganish mumkin. Bu tizimlar zararli dasturlarni real tizimlarga zarar yetkazmasdan, ularni sinab ko’rish imkonini beradi.
ANY.RUN sandbox-da zararli dasturlar tarmoq trafigini tahlil qilish
Misol uchun, ANY.RUN kabi sandbox tizimlari bir nechta zarur vositalarni, masalan, paket tahlilchilari, MITM proxy, IDS (Intrusion Detection System) va PCAP Extractors ni birlashtirib, zararli dasturlarni tahlil qilishda to’liq ko’rinishni taqdim etadi. Tahlilchilar bu muhitda zararli dasturlarning tarmoq aloqalarini, HTTP va DNS so’rovlarini kuzatib borishlari va bu aloqalar qanday jarayonlarga bog’liq ekanligini tahlil qilishlari mumkin. Bu usul, zararli dasturlarni aniqlash va ular qanday tarqalishini tushunishga yordam beradi.
Yuqarida sanab o’tilgan vositalar zararli dasturlarning tarmoqdagi xatti-harakatlarini tahlil qilishda juda muhim. Ammo ANY.RUN kabi integratsiyalashgan sandbox xizmatlari bu vositalarni birgalikda ishlatish imkonini beradi. Bu esa tahlilchilarga har bir jarayonni to’liq ko’rish va tahdidning barcha jihatlarini tushunishni osonlashtiradi.
Bu vositalar yordamida, kiberxavfsizlik jamoalari zararli dasturlarni tezda aniqlash va samarali ravishda zararsizlantirishlari mumkin. Integratsiyalashgan tizimlar yordamida tahdidlarni aniqlash jarayoni tezlashadi, bu esa zararli dasturlarga qarshi kurashishda samaradorlikni oshiradi.